«خوف و رجا» از احوال عرفانی است که مثل دو بال سالک را هم از خواهش­های نفسانی دور می­کند و هم باعث امید او به وصال می­گردد. غزّالی خوف را نتیجۀ معرفت بنده به عظمت پروردگار و خطرات نفس اماره می­داند. او فقط درجۀ معتدل خوف را قبول دارد و با توجه به نفس و احوال درونی انسان­، خوف را بر رجا ترجیح می­دهد امّا با توجّه به منشأ خوف و رجا و توجّه به صفات لطف و قهر خداوند، رجا را بهتر از خوف می­داند. مولو...

مفهوم خوف و رجا از بعد معرفت شناختی و نظام اصطلاح شناسی در قرآن و در آثار عرفانی، به ویژه مثنوی معنوی جایگاهی ویژه دارد. از این رو این مقاله کوشیده است ابتدا مفهوم این دو واژه را در قرآن کریم بکاود و سپس تأویلات عرفانی این مفاهیم را در نگاه و اندیشه مولوی بررسی نماید. در این رهگذر، سیر مفهومی و تاریخی این دو مفهوم در اندیشه و کلام متصوفه و عرفا تا عصر مولانا نیز به اختصار بررسی می گردد. نتیجه ت...

«خوف و رجا» ریشه در قرآن دارد. آیات راجع به خوف و عذاب آخرت که دلبستگی به لذت های این جهانی را در نفوس مسلمین ضعیف می کرد و بستر مناسبی را برای زهدورزی در صدر اسلام فراهم کرد از مبانی اصلی زهد اسلامی به شمار می رود. در دوره زهد نخستین در اثر تحذیر و تبشیرهای قرآنی مبنی بر ناچیز شماری متاع دنیا و بیم دادن از عقاب الهی، خوف از خداوند و عذاب قیامت بر اندیشه زهادحاکم بوده است اما با ورود به بحث مح...

مفهوم خوف و رجا از بعد معرفت‌شناختی و نظام اصطلاح شناسی در قرآن و در آثار عرفانی، به‌ویژه مثنوی معنوی جایگاهی ویژه دارد. از این رو این مقاله ‌کوشیده است ابتدا مفهوم این دو واژه را در قرآن کریم بکاود و سپس تأویلات عرفانی این مفاهیم را در نگاه و اندیشه مولوی بررسی نماید. در این رهگذر، سیر مفهومی و تاریخی این دو مفهوم در اندیشه و کلام متصوفه و عرفا تا عصر مولانا نیز به اختصار بررسی می‌گرد...

چکیده با توجه به اینکه یکی از اهداف خلقت انسان، رسیدن او به مقام قرب الهی است. وخداوند که خالق و اولین مربی انسان است برای تربیت انسان و رسیدن او به کمال، از بهترین و کارآمدترین روش ها برای نیل به مقصود استفاده کرده است، که یکی از این روش ها تبشیر و انذار است که بارها در قرآن رسولان خود را به عنوان مبشّر و منذر معرفی می کند. تبشیر به معنای مژده دادن و شادکردن است و انذار به معنای خبری است همراه...

حزن از شروع پیدایش، همانند دیگر مباحث عرفانی، تحولاتی را پشت سر گذاشت. عامل اولیة شروع حزن و اندوه، آیاتی از قرآن کریم و احادیثی از پیامبر (ص) است که مسلمانان را از عذاب آخرت بیم می دهد. با تأثر از این آیات و احادیث، عده ای غرق در ترس و خوف، با نگاهی به نقائص اعمال خود، در حزن و اندوه فرو رفتند. حزن در ابتدا، عکس العمل روحی و روانی این عده از اصحاب پیامبر (ص) بود که به بکائین مشهور شدند؛ ولی در...

بحث درباره خوف و رجا در عقل و نقل از اهمیت ویژه ای برخوردار است. قرآن و کتب حدیثی از قبیل اصول کافی، محجه البیضاء، جامع السادات، مرآه العقول و کتب آسمانی دیگر از قبیل تورات و انجیل در این مورد سخن گفته اند. در این پژوهش به روش کتابخانه ای به آن ها مراجعه و فیش برداری شده است. گروه هایی مثل مرجئه، خوارج، خوفیه، عدلیه، نظراتی درباره خوف و رجا دارند. اما عقل و فلسفه که فقر وجودی و ممکن الوجود بودن...

مقایسه تحلیلی خوف و رجا در عرفان اسلامی و ترس و امید در روان شناسی تاریخ دفاع: 15/8/89 ارزش و منزلت هر انسان در عالم معنا به مرتبه علمی و میزان معرفت او بستگی دارد و این معرفت در جای جای متون اسلامی به طور خاص با نام عرفان به کار رفته است. عرفان یک جهان بینی روحانی و ساختار علمی و فرهنگیِ معنوی است که از راه تزکیه قلب و سیر و سلوک، به شناخت و معرفت حق تعالی می پردازد. از سویی دیگر روان ش...

صفت خوف و رجاء در زندگی عملی انسان نقش تعیین کننده ای دارد،زیراانسان با داشتن امید،از خطر ورود در زمره کافرانرهایی یافته و با دارا بودن بیم، خود را از مکر الهیدر امان نمی بیند.خوف و رجای حقیقی،هرگونه موانع کمال را از سر راه انسان برداشته ، موجب وصول انسان به مراتب بالای قرب الهی می گرددو برای هر انسان خواهان سعادت، اعم از سعادت دنیوی و اخروی لازم است.مومن راستین هم امید به لطف و رحمت حق تعالی د...

در این تحقیق در فصل اول ابتداء معنی لغوی خوف و رجاء سپس معنای اصطلاحی آن بررسی شد. در بخش بعد تقسیماتی برای خوف و رجاء ذکر شد که مهمترین آن تقسیم خوف و رجاء به ممدوح و مذموم است و با توجه به اینکه تنها موجود شایسته ترسیدن( در عین حال امید داشتن) خداست اقسام خوف انسان در رابطه با خدا، در این تقسیم بندی آورده شد. در ادامه در بحث از اینکه رابطۀ میان خوف و رجاء چه رابطه ایست و هر کدام از این دو ر...